Ge­ne­tik test­le­rin 2008 yı­lı­na dam­ga vu­ra­ca­ğı­nı id­di­a eden gü­nü­mü­zün en önem­li ve ün­lü trend­set­ter'ı Ma­ri­an Salz­man, DNA tek­no­lo­ji­si­nin fi­ya­tı azal­dık­ça, test­le­rin ko­lay­la­şa­ca­ğı­nı, yap­tır­mak is­te­yen­le­rin sa­yı­sı­nın ar­ta­ca­ğı­nı ve te­le­viz­yon­lar­da DNA tes­ti rek­lam­la­rı­na ha­zır ol­ma­mız ge­rek­ti­ği­ni söy­lü­yor.


Trend­le­ri ya­kın­dan ta­kip edi­yor ve sağ­lı­ğı­nı­zın kod nu­ma­ra­la­rı­nı öğ­re­ne­rek ka­li­te­li bir ya­şa­ma adım at­mak is­ti­yor­sa­nız, M-Onep Es­te­tik ve Gü­zel­lik Mer­ke­zi'nde ge­ne­tik ana­li­zi­ni­zi yap­tı­ra­bi­lir, han­gi has­ta­lık­la­ra yat­kın ol­du­ğu­nu­zu ko­nu ile il­gi­li uz­man­lar­dan öğ­re­ne­bi­lir ve si­ze özel ön­lem pa­ke­ti içe­ren ra­po­ru­nu­zu ala­rak ha­ya­tı­nı­zı sağ­lık­lı ya­şa­mak için önem­li bir adım ata­bi­lir­si­niz. Biz de bu ko­nuy­la il­gi­li de­tay­lı bil­gi al­mak için M-Onep'te gö­rev ya­pan Bes­len­me ve Di­yet Uz­ma­nı Ha­le Taş­gın ile gö­rüş­tük.





EL­LE: Ge­ne­tik ana­liz ne­dir?
Bes­len­me ve Di­yet Uz­ma­nı Ha­le Taş­gın: Ge­ne­tik ana­liz, sağ­lı­ğı­na önem ve­ren, ka­li­te­li bir ya­şam sür­me­yi he­def­le­yen,


ge­ne­tik özel­lik­ler, ya­şam alış­kan­lık­la­rı ve ki­şi­sel bes­len­me­nin et­ki­le­ri­ne bağ­lı ola­rak kar­şı­la­şılabi­le­cek ola­sı prob­lem­le­ri ön­ce­den tes­pit et­mek is­te­yen, ola­bi­le­cek prob­lem­le­ri ön­le­me­ye yö­ne­lik ça­lış­ma­la­rın ra­por­la­na­rak su­nul­ma­sı­nı is­te­yen


her­ke­se uy­gu­la­na­bi­le­cek, ki­şi­ye özel bir ana­liz ra­po­ru ve su­nu­mu­dur.





EL­LE: Pe­ki, M-Onep'te bu iş­lem­ler na­sıl ya­pı­lı­yor?
Bes. Dyt. Uz. H.T.: M-Onep gü­zel­lik mer­kez­le­rin­de uy­gu­la­dı­ğı­mız ge­ne­tik ana­liz uy­gu­la­ma­sıy­la, ge­ne­tik ola­rak ta­şı­nan olum­suz özel­lik­le­ri ka­der ol­mak­tan çı­ka­rı­yo­ruz. Ge­ne­tik ana­liz, bi­re­yin ge­ne­tik ya­pı­sı doğ­rul­tu­sun­da op­ti­mum sağ­lı­ğa


ula­şa­bil­me­si için bi­re­ye, he­ki­mi­ne, di­ye­tis­ye­ni­ne, eg­zer­siz da­nış­ma­nı­na yar­dım­cı ol­mak üze­re ya­pı­lan bir ana­liz­dir.


Ge­ne­tik ana­liz, in­san ge­no­mu­nun mo­le­kü­ler özel­lik­le­ri­ni, ta­ma­men ki­şi­ye özel, op­ti­mum ya­şam pla­nı ola­rak hiz­me­te


su­nar. Bunu yaparken de tıp, epi­de­mi­yo­lo­ji, bi­yo­kim­ya, bes­len­me, di­ye­te­tik, spor fiz­yo­lo­ji­si, is­ta­tis­tik bi­lim­le­ri ve bil­gi


tek­no­lo­ji­le­rin­de­ki son ge­liş­me­le­ri kul­la­nılır.Ge­ne­tik ana­liz, kro­nik ve komp­leks has­ta­lık­la­ra yat­kın­lı­ğa yol açan 5 te­mel alan­da ki­şi­nin yat­kın­lı­ğı­nı ve di­ren­ci­ni et­ki­le­ye­cek ge­ne­tik po­li­mor­fizm­le­ri or­ta­ya ko­yar ve bun­la­rı tes­tin ya­pıl­dı­ğı sı­ra­da­ki bes­len­me ve ya­şam tar­zı alış­kan­lık­la­rı­nın ışı­ğı al­tın­da de­ğer­len­di­rir. Bu de­ğer­len­dir­me so­nu­cun­da bes­len­me, fi­zik­sel


ak­ti­vi­­­te ve ya­şam tar­zı­nın na­sıl dü­zen­le­me­si ge­rek­ti­ği ko­nu­sun­da de­tay­lı bil­gi­ler ve­rir. Ge­ne­tik ana­liz­de ele alı­nan 5 te­mel alan var­dır. Bun­lar an­ti­ok­si­dan ve de­tok­si­fi­kas­yon me­ka­niz­ma­la­rı­nın ye­ter­siz­li­ği­nin yol aça­bi­le­ce­ği has­ta­lık­lar,


inf­la­ma­tu­var me­ka­niz­ma­la­rın yol aça­bi­le­ce­ği has­ta­lık­lar, kalp - da­mar ve be­yin - da­mar has­ta­lık­la­rı, in­sü­lin di­ren­ci­nin yol aça­bi­le­ce­ği has­ta­lık­lar ve ke­mik has­ta­lık­la­rı­dır.





EL­LE: Bu uy­gu­la­ma na­sıl ya­pı­lı­yor?
Bes. Dyt. Uz. H.T.: Ge­ne­tik ana­liz 2 adet mi­nik pa­muk­lu çu­bu­ğun her iki ya­na­ğın iç kıs­mı­na bi­rer da­ki­ka sü­rü­lüp do­ku


ör­ne­ği alın­ma­sı su­re­tiy­le ya­pı­lır. Ha­cet­te­pe Üni­ver­si­te­si (HÜ) Tek­no­ken­ti'nde bu­lu­nan, GE­NAR Bi­yo­tek­no­lo­ji ve Mo­le­kü­ler Ge­ne­tik La­bo­ra­tu­var­la­rı'nda yük­sek tek­no­lo­jik yön­tem­ler kul­la­nı­la­rak ana­liz edi­lir. Ba­sit­çe uy­gu­la­nan ağ­rı­sız bir yön­tem­dir.





EL­LE: Doğ­ru­luk pa­yı hak­kın­da ne­ler söy­le­ne­bi­lir?
Bes. Dyt. Uz. H.T.: Ge­ne­tik ana­liz kap­sa­mın­da ya­pı­lan ana­liz­le­rin doğ­ru­luk ora­nı yüz­de 99.99'dur.


~


EL­LE: Kim­ler ge­ne­tik ana­liz yap­tı­ra­bi­lir?
Bes. Dyt. Uz. H.T.: Ge­ne­tik ana­li­zi be­den kit­le in­dek­si 27'nin al­tın­da olup, ki­lo ver­mek is­te­yen 18 yaş üze­rin­de­ki


ki­şi­ler­den, be­den kit­le in­dek­si 27'nin üze­rin­de olup obe­zi­te ve obe­zi­te­nin ge­ti­re­ce­ği po­tan­si­yel has­ta­lık ris­kiy­le kar­şı


kar­şı­ya olan­la­ra; 3-6 yaş ara­sın­da­ki ço­cu­ğu­nun ge­le­cek­te kar­şı­la­ca­ğı ola­sı prob­lem­le­ri ön­ce­den bil­mek is­te­yen


ebe­veyn­ler­den, genç­lik­ten ye­tiş­kin­li­ğe geç­mek­te olan 7-17 yaş ara­sın­daki ço­cuk­la­rı­nın kar­şı­la­bi­le­ce­ği sağ­lık prob­lem­le­ri­ni bil­mek is­te­yen ebe­veyn­le­re ka­dar her­kes yap­tı­ra­bi­lir. Ge­ne­tik ana­liz­le po­tan­si­yel ve risk oluş­tu­ra­bi­le­cek tüm has­ta­lık­lar ön­ce­den tes­pit edi­lip, ki­şi­ye özel ha­zır­la­na­n op­ti­mum sağ­lık­lı ya­şam­la il­gi­li bir ra­porla, uz­man dok­tor ta­ra­fın­dan 2 sa­at­lik bir za­man di­li­min­de açık­la­nır.





EL­LE: M-Onep'te ya­pı­lan ge­ne­tik ana­liz­ler ne­ler­dir?
Bes. Dyt. Uz. H.T.: Her yaş gru­bu ve cin­si­ye­te ra­hat­lık­la uy­gu­la­nan bu test­ler­de ki­şi­nin ya­şı­na gö­re ve be­den kit­le


in­dek­si­ne gö­re fark­lı­lık gös­te­re­cek ila­ve test­ler uy­gu­la­nır. Baş­lı­ca dört test­ten bah­set­mek müm­kün. Ge­ne­tik Ana­liz Vi­tal, He­althy We­ight, Kid ve Ju­ni­or.





EL­LE: Bun­la­rı bi­raz da­ha de­tay­lı an­la­ta­bi­lir mi­si­niz?
Bes. Dyt. Uz. H.T.: Ge­ne­tik Ana­liz Vi­tal, 18 yaş üze­rin­de, be­den kit­le en­dek­si 27'nin al­tın­da olup ki­lo ver­mek is­te­yen, uzun ve ka­li­te­li bir ya­şam amaç­la­yan bi­rey­le­re, komp­leks has­ta­lık­la­ra yö­ne­lik 5 sağ­lık ala­nın­da­ki te­mel gen­le­rin, ya­şam tar­zı ve bes­len­me alış­kan­lık­la­rı doğ­rul­tu­sun­da in­ce­len­me­siy­le uy­gu­la­nır. Bu uy­gu­la­ma­da in­ce­le­nen ge­ne­tik özel­lik sa­yı­sı 24'tür. Test, her iki ya­nak­tan pa­muk­lu bir çu­bu­ğun sü­rül­me­siy­le alı­nan ağız içi mu­ko­za­sı do­ku ör­ne­ğiy­le, ki­şi­sel bil­gi­ler ve an­tro­po­met­rik öl­çüm­ler göz önün­de bu­lun­du­ru­la­rak ya­pı­lır. Ra­por içe­ri­ğin­de, ana­liz edi­len gen­le­rin il­gi­li ol­duk­la­rı


sağ­lık ala­nın­da, has­ta­lık­la­ra yat­kın­lık ya da di­ren­ci­nin olup ol­ma­dı­ğı tes­pit edi­lir. Da­nı­şa­nın yat­kın­lık gös­ter­di­ği alan­lar­la il­gi­li has­ta­lık­la­ra ya­ka­lan­ma­ma­sı için yap­ma­sı ge­re­ken­ler tes­pit edi­lir, bes­len­me­si dü­zen­le­ne­rek, ih­ti­ya­cı olan vi­ta­min,


mi­ne­ral ve di­ğer be­sin des­tek­le­ri­ni ge­rek­li mik­tar­lar­da al­ma­sı sağ­la­nır. Fi­zik­sel ak­ti­vi­te ih­ti­ya­cı ve dü­ze­yide ayar­la­na­rak bir op­ti­mum ya­şam pla­nı su­nu­lur. Ra­por, Ge­ne­tik ana­liz yet­ki­li he­ki­mi ve di­ye­tis­ye­ni ta­ra­fın­dan ki­şi­ye açık­la­nır. 4 haf­ta


içe­ri­sin­de alı­nan so­nuç­la­rın açık­lan­ma­sı en az iki sa­at­lik bir za­man di­li­mi­ni alır.


Ge­ne­tik Ana­liz He­althy We­ight'e ge­lin­ce, o da be­den kit­le en­dek­si 27 üze­rin­de olan, obe­zi­te, obe­zi­te­den


kay­nak­la­na­bi­le­cek po­tan­si­yel has­ta­lık­la­ra yat­kın­lık ve obe­zi­te te­da­vi­si­ne bün­ye­nin ve­re­ce­ği ya­nı­tın araş­tı­rıl­ma­sın­da


uy­gu­la­nır. Bu uy­gu­la­ma­da in­ce­le­nen ge­ne­tik özel­lik sa­yı­sı 39'dur. Test, kan ör­ne­ği, tam id­rar ör­ne­ği, an­to­ro­po­met­rik


öl­çüm­ler, ki­şi­sel bil­gi ve de­ğer­len­dir­me­ler göz önün­de bu­lun­du­ra­rak ya­pı­lır. Ge­ne­tik Ana­liz He­althy We­ight ra­po­ru


içe­ri­ğin­de obe­zi­tey­le il­gi­li gen­le­rin ana­liz so­nuç­la­rı­nı, obe­zi­te ve obe­zi­te­den kay­nak­la­na­bi­le­cek ola­sı ra­hat­sız­lık­la­rın


ön­le­me­si­ne yö­ne­lik op­ti­mum vü­cut pla­nı­nı içe­rir. Plan kap­sa­mın­da, ya­şam alı?­kan­lık­la­rı­nın dü­zen­len­me­si, ki­şi­ye öz­gü bes­len­me pla­nı, ki­şi­ye öz­gü vi­ta­min ve mi­ne­ral­ler, be­sin tak­vi­ye­si des­te­ği ve fi­zik­sel ak­ti­vi­te prog­ra­mı bu­lun­mak­ta­dır.~ ­


Ge­ne­tik Ana­liz Kid, 3-6 yaş ara­sın­da­ki ço­cuk­lar için uy­gu­la­nır. Ço­cuk­la­rın komp­leks has­ta­lık­la­ra yö­ne­lik 5 sağ­lık


ala­nın­da­ki te­mel gen­le­ri in­ce­le­nir. Bu uy­gu­la­ma­da in­ce­le­nen ge­ne­tik özel­lik sa­yı­sı 22'dir. Test, her iki ya­nak­tan pa­muk­lu bir çu­bu­ğun sü­rül­me­siy­le alı­nan, ağız içi mu­ko­za­sı do­ku ör­ne­ğiy­le ya­pı­lır. Ana­liz edi­len gen­le­rin il­gi­li ol­duk­la­rı sağ­lık


ala­nın­da, has­ta­lık­la­ra yat­kın­lık ya da di­ren­ci­nin olup ol­ma­dı­ğı tes­pit edi­lir. 4 haf­ta içer­sin­de alı­nan so­nuç­lar, ço­cu­ğun


ebe­vey­ni­ne ge­ne­tik ana­liz yet­ki­li he­ki­mi ve di­ye­tis­ye­ni ta­ra­fın­dan açık­la­nır. Ge­ne­tik Ana­liz Ju­ni­or, 7-17 yaş ara­sın­da­ki


sağ­lık­lı ço­cuk­lar ve genç­ler için uy­gu­la­nır. Komp­leks has­ta­lık­la­ra yö­ne­lik 5 sağ­lık ala­nın­da­ki te­mel gen­le­rin, ya­şam tar­zı ve bes­len­me alış­kan­lık­la­rı­nın in­ce­len­me­sin­de uy­gu­la­nır. Bu uy­gu­la­ma­da da in­ce­le­nen ge­ne­tik özel­lik sa­yı­sı 22'dir. Gen­cin yat­kın­lık gös­ter­di­ği alan­lar­la il­gi­li has­ta­lık­la­ra ya­ka­lan­ma­ma­sı için yap­ma­sı ge­re­ken­ler be­lir­le­nir, bes­len­me­si­ni


dü­zen­le­ne­rek, ih­ti­ya­cı olan vi­ta­min mi­ne­ral ve di­ğer be­sin des­tek­le­ri tes­pit edi­lir, fi­zik­sel ak­ti­vi­te ih­ti­ya­cı ve dü­ze­yi


ayar­la­nır, bir op­ti­mum ya­şam pla­nı su­nu­lur. Ra­por, ço­cu­ğun ken­di­si ve ebe­vey­ni­ne ge­ne­tik ana­liz yet­ki­li he­ki­mi ve


di­ye­tis­ye­ni ta­ra­fın­dan açık­la­nır. Genetik Analiz Testi sayesinde hangi hastalıklara yatkın olduğunuzu öğrenip ona göre önleminizi alabilirsiniz. Uzmanlar, sağlığına önem veren herkesin bu testi yaptırması gerektiğini düşünüyor.