Yeme bozukluğu olan milyonlarca insan olduğunu biliyor muydunuz? Günümüzün en çok görülen ve bir o kadar da konuşulmayan hastalığı yeme bozukluğu yakınınızda birini etkiliyor olabilir. 149 hafta içinde Mars’a iki kere gidip gelebilirsiniz… 149 hafta 4 hamileliğin süresine eşit… Aynı zamanda 149 hafta yeme bozukluğu ile mücadele eden birinin yardım almaya karar vermesinin ortalama süresi. Bu hafta Yeme Bozuklukları Farkındalığı Haftası ve dünya şu soruyu soruyor, “Neyi Bekliyoruz?”
Yapılan araştırmalara göre 2000 yetişkinin üçte biri yeme bozukluğu semptomlarını fark edemiyor. Dünya çapında ortalama 70 milyon insanın yeme bozukluğu ile mücadele ettiğini düşünürsek, aslında çoğu insan bu hastalığın sonuçlarını ve tanımını bilmiyor. Ölüm oranının en yüksek olduğu zihinsel hastalık olan yeme bozuklukları, yakınızdakileri etkiliyor olabilir ve bunun farkında olmayabilirsiniz…
‘İdeal’ vücutlar, güzellik standartları ve erişilmesi neredeyse imkansız olan bedenler ile çevrilmişken, bu durumdan etkilenmemek mümkün değil. Belki yeme bozukluğu olacak kadar etkilenmiyor olabilirsiniz ancak takıntılarının zihinsel hastalıklara dönüştüğü yakınlarınız olabilir. Adeta tabulara dönüşmüş zihinsel hastalıklar çoğu zaman gizleniyor. Yeme bozuklukları ile savaşan kişilere yardım etmenin en iyi yollarından biri, bu durumun bir utanç kaynağı olmadığını anlamak.
Her yeme bozukluğu birbirinden oldukça farklı. ‘Obez’ veya ‘anoreksi’ kelimelerinin çok kilolu veya çok zayıf bir insanı tanımlamak için kullanıldığı bir dünyada bu kelimeleri kullanmadan önce gerçek tanımını bilmek çok önemli. Aşağıda yeme bozukluğunun sinyallerini veren 6 davranışı görebilirsiniz.
YEMEK TAKINTISI
Bu çok genel görülebilir ancak sağlıksız bir yemek takıntısı kalori saymaktan öte bir durum. Gün boyunca sadece yemek düşünmek veya yemek hakkında konuşmak sağlıksız yemek takıntılarına bir örnek.
SÜREKLİ DEĞİŞEN RUH HALİ
Özgüvensizlik yeme bozukluklarının psikolojik semptomlarının bir örneği. Yeme bozukluğu olan bireyler sosyal ortamlardan uzaklaşabilir ve anksiyete belirtileri gösterebilirler. Başka zihinsel rahatsızlıkların belirtileri de yeme bozukluğu ile görülebilir. Çabuk değişen ruh halleri ve gizlilik, yeme bozukluğu ile mücadele edenlerde görülen durumlara örnek.
ALGI BOZUKLUĞU
Kiloya, vücut şekline ve bedenlerine takmak yeme bozukluklarının en belirgin semptomlarından biri. Aynada kendini olduğundan kilolu görmek, sürekli tartılmak ve vücut ölçülerini takıntı haline getirmek bu rahatsızlığın var olduğunun örnekleri.
DİKKAT DAĞINIKLIĞI
Birçok yeme bozukluğu var. Anoreksiyada kalori yetersizliğinin enerjisizliğe sebep olduğu doğru ancak bulimia, aşırı yemek gibi bozukluklarda da dikkat dağınıklığı görülebilir. Sürekli yemek veya kilo hakkında düşünmek, beynin düşünme kapasitesinin çoğunu kaplıyor bu nedenle başka şeylere odaklanmak yeme bozukluğu ile mücadele edenler için daha zor bir durum.
AŞIRI EGZERSİZ
Egzersiz yapmak çoğu zaman sağlıklı bir alışkanlık olarak görülüyor. Ancak yeme bozukluğu olan kişiler spor yapmadıkları günlerde endişeli, kızgın hatta tedirgin olabiliyorlar.
YEMEK SONRASI ORTADAN KAYBOLMA
Yemeğin hemen sonrasında tuvalete gitmek yeme bozukluklarında çok görülen bir davranış. Yeme sonrası kusma ve laksatif kullanma bu bozukluğun en bariz işaretlerinden biri. Bulimia çoğu zaman kilo vermeye sebep olmayabilir bu nedenle çoğu zaman fark edilmeyebilir. Ancak bu davranışın uzun süre devam etmesi ciddi besin eksiklerine neden olabilir.
Zihinsel hastalıklar, mücadelesi kolay durumlar değil. Özellikle yeme bozukluklarının bir utanç kaynağı olarak görülmesi bu rahatsızlık ile mücadele edenleri yalnızlığa ve gizliliğe itebilir. Yardım ihtiyacını kabullenmek ve bunun için bir adım atmak, iyileşmenin en büyük ve önemli adımlarından biri. Eğer kendiniz için veya bir yakınınız için endişeleniyorsanız, gecikmeden bu kişiyi problemini fark etmesi ve psikolojik yardım almayı kabul etmesi konusunda destekleyebilirsiniz. Profesyonel bir yardıma başvurmak her zaman en sağlıklı seçenek!
Birçok ünlü yeme bozuklukları ile mücadelelerini paylaşarak, bu durumdan muzdarip hayranlarına destek oldular. Fotogaleride ünlülerin açıklamalarını görebilirsiniz...
KATE WINSLET
Ünlü yıldız The Daily Mail ile röportajında “Kilo vermeye takıntılı hale geldim ve bu çok ilerledi. Hiçbir zaman anoreksik veya bulimik olmadım ancak 3 ay boyunca laksatif kullandım. Neyse ki kendi kendime ‘Ne yapıyorsun? Şuan çok açsın’ diyebilecek kadar güçlüydüm,” diye yeme bozukluğunu açıkladı.
Getty ImagesZOE KRAVITZ
Complex dergisinde bir röportajında yeme bozukluğu olduğunu açıklayan Kravitz, “16, 17 ve 18 yaşlarımda çok zor bir süreçten geçtim. Yeme bozukluğum lisede başladı ve kendimi olduğum gibi kabul etmekte zorlandım. Üzerimde büyük bir baskı hissediyordum. Annem çok güzel bir kadın ve bazen bu konuda kendimi güvensiz hissediyorum,” dedi.
Getty ImagesZOSIA MAMET
The Girls yıldızı bedeni ile barışma konusunda zorluk çektiğini bir dergiye açıkladı. “Yeme bozukluğu ile mücadele edenlerin atması gereken ilk adım bu durum hakkında konuşmak. Teşhis koyulmuş veya yemek konusunda sıkıntı yaşayan birçok insan var. Etiketleri bir kenara bırakıp birbirimize güzel olduğumuzu hatırlatalım. Eğer bunu okuyorsanız, lütfen yalnız olmadığınızı bilin. Sıkıntınızı biri ile paylaşın, sizi sevenler dinleyecektir, söz veriyorum. Ve bu sizi çok iyi hissetirecek.”
Getty ImagesNICOLE SCHERZINGER
Ünlü şarkıcı bir dergiye verdiği röportajda bulimia ile verdiği mücadeleyi anlattı. “Benim için çok karanlık bir zamandı. Bu nedenle kafasında bu sesler ile yaşayan insanları anlayabiliyorum. Yaşam enerjinizi çalan birşey bu.”
Getty ImagesTROIAN BELLISARIO
Pretty Little Liars yıldızı bir dergiye verdiği röportajda lisede yemek bozukluğu olduğunu anlattı. “Lisedeyken ders notlarıma göre kendimi yemek yemeyerek veya arkadaşlarımla buluşmayarak cezalandırıyordum. Herkes için mükemmel olmak istiyordum. Üzüntümü ve kızgınlığımı belli edersem sevilmeyeceğimi zannediyordum. Hislerimi içimde tutmak kendimi zarar vermemle sonuçlandı.”
Getty ImagesZAYN MALIK
Ünlü şarkıcı otobiyografisinde yeme bozukluğunun sebeplerini anlatıyor. “Şimdiki resimlerime ve son turnemdeki resimlere bakınca ne kadar hasta olduğumu görebiliyorum. Bunun nedeni yeme bozukluğum. Kiloma takıntılı olduğum için değil, sadece günlerce yemek yemiyordum. O zamanlar durumun farkına varmasam da çok ciddi bir sıkıntım vardı. Bence kontrol ile ilgiliydi. Hayatımda hiçbirşeyde kontrol sahibi olmadığımı düşünüyordum ve yemek kontrol edebildiğim tek şeydi.”
Getty ImagesDEMI LOVATO
Ünlü şarkıcı rehabilitasyon merkezine yattıktan sonra Instagram’dan hayranları ile motive edici bir paylaşım yaptı. “Bacaklarım konusunda güvensizim ama bunu paylaşıyorum çünkü bu fotoğrafta çok mutlu görünüyorum ve bu sene mükemmeliyetçi olmaktan vazgeçtim ve acımasız öz eleştirilerden uzaklaştım. Vücudumu olduğu gibi sevmeyi öğrenmek çok zor olsa da hayatımı değiştirdi. Yeme bozukluğumu düzeltmek hayatımın en zorlu yolculuklarından biriydi, bazen geri adım atsam da her gün tamamen iyileşmek için mücadele ediyorum. Bugün güçlü hissediyorum. Hepiniz yapabilirsiniz. Bu mümkün. Tanrıya hayatımın bu yeni bölümü için teşekkür ediyorum.”
Getty ImagesKESHA
Ünlü şarkıcı uzun süredir mücadele ettiği yeme bozukluğunu Instagram’dan paylaştı, "Depresyon ve yeme bozukluğu ile uzun bir süredir mücadele ediyorum. Kariyerim oldukça garip bir yerde ve bazen çok zorlu bir savaş veriyormuş gibi hissediyorum. Ancak hayatımı geri kazanmaya karar verdim. Özgürlüğümü. Mutluluğumu. Sesimi. Değerimi. Artık sessiz olmayacağım ve saklanmayacağım. Bugün herşeyi boşverip yaşayacağım. Ve bu nedenle çok mutluyum."
Getty ImagesLADY GAGA
Ünlü şarkıcı, 2013’te “Vücut Devrimi” adlı internet sitesi açarak hayranlarının bedenlerini oldukları gibi sevmeleri için bir platform kurdu. “Küçüklüğümden beri kilo alıp vermek bana zarar verdi. Ne kadar yardım alırsam alayım içimdeki acı dinmedi. Erkek arkadaşım vücudumu daha kıvrımlı seviyor. Yemek yediğim zaman, sağlıklı olduğum zaman ve görüntüme takmadığım zamanlarda mutluyum. Daha önce hiç olmadığım kadar mutlu. Takıntılar ile kendimi psikolojik bir çıkmaza sokmayacağım. Ben böyleyim. Ve her bedende kendim ile gurur duyuyorum. Sizi seviyorum ve hangi bedende olursanız olun kendinizi sevmenizi istiyorum.”
Getty ImagesJANE FONDA
Ünlü oyuncu uzun süre yaşadığı sıkıntıları bir dergide paylaştı. “Ergenliğimden, elli yaşıma kadar pek mutlu değildim. Bu uzun bir süre sürdü, 40 yaşındaydım ve bulimia ile mücadele ediyorsanız, yaşlandıkça bu sıkıntı daha da zorlaşıyor. İyileşmek daha uzun sürüyor. Bir kariyerim vardı, ödüller alıyordum, aktivisttim ve ailem vardı. Bir seçim yapmak zorundaydım; ya yaşayacaktım ya ölecektim.”
Getty ImagesJANET JACKSON
Ünlü şarkıcı Telegraph gazetesine aşırı yeme bozukluğu hakkında açıklamada bulundu. “Yemek her zaman bana rahatlama hissi getirdi ve aşırı yemek yediğim zamanlarda genelde negatif bir durumda oluyordum. Kendimi iyi hissetmediğim zamanlarda, yada kötü birşey olduğunda, içimdeki boşluğu doldurmak için tıkınırcasına yemek yiyordum. Sonrasında kendimi çok kötü hissetsem de bunu tekrarlamaya devam ediyordum.”
Getty Images