MODA & SANAT DOST MU DÜŞMAN MI?
Çağdaş sanat modayla bir araya geliyor
ELLE ONLINE
24 Şubat 2014
Çağdaş sanat sık sık modayla bir araya geliyor; moda sanattan, sanat modadan besleniyor. Ortak projeler gerçekleştiriliyor, tasarımcı ve sanatçı ilişkileri güçleniyor. Peki, bu yakınlaşma ticari olduğu kadar da samimi mi? Çağdaş sanatın ve modanın sınırları değiştikçe, aralarındaki geçişkenlik de gitgide artıyor. Moda günümüzde estetik kaygılarla ilerlerken, sanat fikir üzerine kuruluyor, beğenilmekten ziyade anlaşılmayı bekliyor. İki kavramın da çıkış noktaları farklıyken, biri tekil diğeri seri üretim yapıyorken; bir arada olabilme, birbirinden beslenebilme özelliğine de sahipler. Ticari dostluklarına rağmen yine de sanat ve moda arasında aslında çok net bir ayrım çizgisi mevcut. LVMH Grubu'nun CEO'su, dünya modasının kader belirleyicisi Bernard Arnault'nun oğlu Antoine Arnault, The Guardian'a verdiği röportajında, “Moda tasarımcısı, o kadar yetenekli olabilir ama asla sanatçı değildir. Sanatçı olmak isteyen varsa modayı bırakıp heykel ya da tuval üzerinde çalışmalıdır” diyerek ayrımı vurgulamıştı. Bu vurgu; işbirliklerinin, sınırsızlaşmaların, aynı kitleyi hedef almanın ya da aynı “kafada” üretiyor olmanın yanı sıra moda ve sanat arasındaki ilişkinin sürdürülebilir bir dostluk mu, kısa flörtler halinde gelişen ticari bir arkadaşlık mı, yoksa sinsi bir düşmanlık mı olduğu sorusuna işaret ediyor.~ÇAĞDAŞ SANAT VE MODA DOSTLUĞU
Geçtiğimiz yıllarda Yayoi Kusama ve Takashi Murakami'nin Louis Vuitton markasıyla ortak çalışmaları dünya genelinde sanat ve modanın dostluğunu kanıtladı. Bugün hala gündemde olan, sanatın modaya kucak açtığı en önemli projeler arasında Karl Lagerfeld'in kendi fotoğrafladığı ve ilk açılışını Londra'da Saatchi Gallery'de yaptığı “Little Black Jacket” sergisi ve New York Metropolitan Museum of Art'ın, son sergisini “Punk” stiline adamış olması gösteriliyor. Moda ve sanat dostluğuyla ilgili önemli başka bir haber de Ayşe ve Ece Ege kardeşlerin sıklıkla sanattan beslendiği markaları Dice Kayek'in, Osmanlı mimarisinden ve sanatından esinlenerek yarattığı üç tasarımın, bu Aralık ayı itibariyle Victoria and Albert Museum'da sergilenecek olması. Yaratıcı kimliğiyle sanatla modaya eşit seviyede durmayı başaran, İstanbul Modern'deki “Geçmiş ve Gelecek” sergisinin ilk işi olarak müze girişinde sergilenen “Dinlenme II”nin yaratıcısı Hüseyin Çağlayan, “Ben her zaman, moda veya sanat fark etmeksizin iyi ve yaratıcı fikirlerin dostluğuna inanırım” diyor. Hüseyin Çağlayan gibi moda ve sanatı harmanlayan moda tasarımcılarının başında Marc Jacobs geliyor.~ ÇAĞDAŞ SANAT VE MODANIN ORTAK DİLİ: “MARKALAŞMA”
Çağdaş sanat ve modanın ortak özelliği; ne hedefledikleri kitle, ne de yaratıcı kapasite. Her ikisinin de ortak dili “markalaşmak.” Sanat tarihi boyunca sanatçı kimliği ve zekasıyla marka olmayı başarmış en büyük örneklerden biri şüphesiz Picasso'dur. Bugünse çağdaş sanatçılar arasında dev modaevleri gibi üretim, reklam ve pazarlama şeklinde çalışan, seri üretim yapan en önemli isim, Damien Hirst. ÇAĞDAŞ SANAT VE MODANIN TÜRKİYE İŞBİRLİĞİ 2014 yaz koleksiyonu için, markasının kuruluşundan bu yana sanatla yan yana durmayı başaran genç moda tasarımcısı Günseli Türkay, yine “sanat” diyor: “2009 yılında kurduğum markama henüz başlamadan önce Barselona'da Picasso Müzesi'ni ziyaret etmiştim. Orada yaklaşık üç saat kaldıktan sonra aşık şekilde dışarı çıktım. ‘Artık markama başlamanın zamanıdır' diye düşündüm; sanatı kumaşa aktararak koleksiyonlarımı tasarlama fikri o gün doğdu.”~ DALI VE COCO BULUŞMASI
“Fütürizm hareketinin önde gelen sanatçılarından Giacomo Balla, resimlerinin yanı sıra fütürist kıyafet tasarımlarıyla da biliniyordu. Salvador Dali'yse modaya ayrı ilgi gösterdi. “Istakoz Elbise” ve 1936 yılında tasarladığı “Afrodizyak Ceket” moda tarihinin özgün tasarımları arasında yer alır. 1938 yılında Coco Chanel'le tanışmasının ardından modaya ilgisi artan Dali, ilerleyen yıllarda Christian Dior'la da elbise tasarımları yapmıştı. Sonia Delaunay, Ellsworth Kelly gibi isimler de modayla sanatı birleştiren sanatçılar oldular.” diye açıklıyor MSGSÜ öğretim üyesi, Yrd. Doç. Dr. Osman Erden. Çağdaş sanat ve modanın ticari dostluğunun gitgide güçleneceği gerçek. Belki de bir gün yaratıcı ruhlar belli noktalarda birleşerek bu dostluğun samimiyetine de, bizi inandıracaklar. Aradaki ayrım çizgisi tam olarak kaybolmasa da, sanatın sınırlarının değişmesi ve genişlemesiyle modanın farklı disiplinlerden beslenme isteği, her iki kavramı daha pek çok kez yan yana göreceğimize işaret ediyor.
SON HABERLER
